ทำความรู้จัก"คัปปลิง(Coupling)เบื้องต้น"
คัปปลิง ประกับเพลา หรือ ยอย เป็นอุปกรณ์หน้าที่เชื่อมต่อกันระหว่างสองเพลา เช่น จากเพลาตัวขับกับเพลาตัวถูกขับ ส่งกำลังจากต้นกำลังไปยังเครื่องจักรลดการส่งแรงกระแทกระหว่างเพลาลดการสั่นสะเทือน
คัปปลิงแบ่งออกได้หลากหลายตามลักษณะหรือการใช้งาน เช่น คัปปลิงแบบแข็งเกร็ง(Rigid coupling) ถูกใช้เชื่อมต่อระหว่างเพลาที่อยู่ในระนาบหรือแนวเดียวกัน มีระยะห่างคงที่ รองรับแรงบิดสูง และคัปปลิงแบบอ่อนตัว(Flexible coupling) ถูกใช้เชื่อมต่อระหว่างเพลาที่ไม่อยู่ในระนาบ
หรือแนวเดียวกัน รองรับการเยื้องศูนย์ได้
เล็กน้อย ลดการสั่นสะเทือนระหว่างเพลา
คัปปลิงแบบหน้าแปลน(Flange Coupling)
คัปปลิงแบบหน้าแปลน หรือ ยอยสลัก ประกอบด้วยหน้าแปลนสองส่วนที่ประกบกัน โดยหน้าแปลนด้านหนึ่งอยู่ที่ส่วนปลายของเพลาขับ และหน้าแปลนอีกด้านหนึ่งอยู่ที่ปลายเพลาที่หมุนตาม และยึดหน้าแปลนทั้งสองด้วยสลักเกลียว เพื่อส่งแรงบิดจากต้นกำลังไปยังเครื่องจักร
คิปปลิงแบบปลอกแยกส่วน(Split Muff Coupling)
คลัปปลิงแบบปลอกแยกส่วน หรือที่เรียกว่าข้อต่อแบบหนีบ มีลักษณะเป็นปลอกสวมแยกชิ้นส่วนได้ ตามแนวแกนของเพลา ถูกยึดกันไว้ด้วยสลักเกลียว บีบอัดคัปปลิงทั้งสองส่วนกับแกนเพลาเกิดแรงเสียดทาน เพื่อส่งแรงบิด
คัปปลิงโซ่ (Chain Coupling)
เป็นคัปปลิงส่งถ่ายกำลังแรงบิดสูงได้ดีที่ความเร็วรอบต่ำ ทำงานโดยการยึดเพลาทั้งสองข้างด้วยโซ่ส่งกำลัง เป็นโซ่คู่โดยข้างหนึ่งจะสวมกับเฟืองที่ต่อกับเพลาด้านมอเตอร์ และอีกด้านหนึ่งสวมกับเฟืองที่ต่อแกนเพลาของเครื่องจักร รองรับการเยื้องศูนย์ของเพลาเล็กน้อยจากระยะห่างระหว่างโซ่กับฟันเฟือง
คัปปลิงเกียร์(Gear Coupling)
คัปปลิงเกียร์หรือยอยเฟือง มีความสามารถในการรับส่งแรงบิดสูง ทั้งความเร็วสูงและต่ำ ใช้ฟันเฟืองเกียร์เป็นตัวส่งกำลัง โดยแรงบิดจะถูกส่งผ่านฟันเฟือง โดยประเภทคัปปลิงเกียร์ที่พบมากที่สุดประกอบด้วย ฟันเฟืองทั้งสองที่ต่อกับปลายแกนเพลาของต้นกำลังและเครื่องจักร ครอบทับฟันเฟืองทั้งสองด้วยปลอกที่มีฟันเฟืองภายใน สามารถรับการเยื้องศูนย์ได้เล็กน้อย จากช่องว่างระหว่างฟันเฟืองที่ขบกัน
คัปปลิงดิสก์(Disc Coupling)
เป็นคัปปลิงแบบยืดหยุ่นประกอบด้วยดุมเพลาหน้าแปลนประกบกัน ขั้นกลางด้วยแผ่นดิสก์แบบยืดหยุ่น ยึดด้วยสลักเกลียว ช่วยลดแรงสั่นสะเทือนในแนวแกนและความร้อนที่เกิดขึ้น รองรับการเยื้องศูนย์ของแกนเพลาได้เล็กน้อย
คัปปลิงเบลโลว์(Bellow Coupling)
คัปปลิงแบบเพลายืดหยุ่นหรือสปริง(Flexible Shaft or Spring Coupling)
เป็นคัปปลิงแบบยืดหยุ่น รองรับการสั่นสะเทือนและการเยื้องศูนย์ ถูกนำมาใช้งานกับอุปกรณ์ขนาดเล็กที่ไม่ได้รับแรงบิดสูง
คัปปลิงไดอะแฟรม(Diaphragm Coupling)
เป็นคัปปลิงแบบยืดหยุ่นที่มีความแข็งรับแรงบิด แต่มีความยืดหยุ่นในการเคลื่อนที่ตามแนวแกน
และความเยื้องศูนย์ได้เล็กน้อย
คัปปลิงยาง(Tyre Coupling)
เป็นคัปปลิงแบบยืดหยุ่นที่ใช้ยางเป็นตัวส่งกำลัง มีความยืดหยุ่น รับการเคลื่อนที่ตามแนวแกน และความเยื้องศูนย์ได้เล็กน้อยดูดซับแรงสั่นสะเทือนได้ดี
คัปปลิงแบบกริด(Grid Coupling)
เป็นคัปปลิงที่รับแรงบิดได้มาก ส่วนใหญ่จะใช้กับเครื่องจักรที่ต้องป้องกันการส่งแรงสั่นสะเทือน และแรงกระแทกดูดซับการสั่นสะเทือน และแรงกระแทกได้ดี
คัปปลิงแบบไฮดรอลิกหรือของไหล(Hydraulic or Fluid Coupling)
อาศัยน้ำมันที่เป็นของไหล เป็นตัวกลางในการส่งถ่ายกำลัง ทำให้มีการทำงานที่นุ่มนวล นิยมใช้ในงานที่ต้องรับแรงบิด จากการเปลี่ยนแปลงการส่งถ่ายกำลังที่กะทันหัน ต้องการการหมุนที่นุ่มนวลเริ่มหมุนอย่างช้าๆ
